วันนี้ (30 มี.ค.2566) คณะกรรมการด้านประชาธิปไตย กระบวนการยุติธรรม และความเสมอภาคเท่าเทียม พรรคเพื่อไทย นำโดยนายชัยเกษม นิติสิริ ประธานกรรมการด้านยุทธศาสตร์และทิศทางการเมือง พรรคเพื่อไทย และประธานกรรมการด้านประชาธิปไตย กระบวนการยุติธรรม และความเสมอภาคเท่าเทียม พรรคเพื่อไทย ร่วมแถลงข่าวมติที่ประชุมคณะกรรมการด้านประชาธิปไตย กระบวนการยุติธรรม และความเสมอภาคเท่าเทียม พรรคเพื่อไทย ซึ่งจัดการประชุมครั้งแรกในวันนี้
นายชูศักดิ์ ศิรินิล รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย และรองประธานกรรมการด้านประชาธิปไตย กระบวนการยุติธรรม และความเสมอภาคเท่าเทียม พรรคเพื่อไทย ได้สรุปมติการประชุม 4 ประเด็นหลัก ได้แก่
1.ที่ประชุมมีมติว่า หากพรรคเพื่อไทยชนะการเลือกตั้งได้จัดตั้งรัฐบาล จะเร่งดำเนินการให้มีการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยสภาร่างรัฐธรรมนูญ (ส.ส.ร.) ที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน โดยคณะรัฐมนตรีมีมติที่ประชุมคณะรัฐมนตรี ให้จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่โดยให้มีการทำประชามติเพื่อสอบถามความเห็นของพี่น้องประชาชนก่อน
2.จะฟื้นฟูศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ขึ้นมาอีกครั้ง ด้วยการบรรจุเรื่องนี้ในรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ในรัฐบาลพรรคเพื่อไทย หลังจากศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เคยบรรจุไว้ในรัฐธรรมนูญปี 2540 เมื่อถูกรัฐประหาร ไม่มีการบรรจุเรื่องนี้ในรัฐธรรมนูญฉบับต่อมาอีกเลย ทั้งนี้เพื่อเป็นหลักประกันในสิทธิเสรีภาพและการใช้ชีวิตของพี่น้องประชาชนตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ และวิธีปฏิบัติ หากเรื่องใดที่ละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ต้องได้รับการแก้ไข ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ถือเป็นเรื่องใหญ่ของพรรคเพื่อไทย เพราะถือเป็นหลักประกันให้กับพี่น้องประชาชนว่า บุคคลใดจะละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของผู้อื่นไม่ได้
3.ศึกษาโครงสร้างที่ทำให้เกิดปัญหาความเหลื่อมล้ำ เพื่อให้เกิดความเสมอภาคเท่าเทียม เพราะขณะนี้ความเหลื่อมล้ำเป็นเรื่องใหญ่ในทางกฎหมาย และในทางปฏิบัติ ความเหลื่อมล้ำเป็นหนึ่งในหลักนิติธรรม (Rule of law) รวมถึงการเลือกปฏิบัติ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ที่พรรคเพื่อไทยให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก ต้องมีการยกเลิก แก้ไข ปรับปรุง อย่างเร่งด่วน
4.จะปรับปรุงแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา หรือ ป.วิ.อาญาฯ เพื่อให้เป็นหลักประกันประชาชนในสิทธิเสรีภาพ โดยสิทธิการประกันตัวต้องเป็นหลัก การไม่ให้ประกันตัวต้องเป็นข้อยกเว้นที่เขียนไว้โดยชัดเจน ว่าไม่ให้ประกันตัวในเรื่องใดบ้าง ควรละเว้นการใช้ดุลยพินิจที่กว้างขวาง โดยจะหลีกเลี่ยงการเขียนกฎหมายที่ตีความได้กว้างขวาง เพราะที่ผ่านมาประชาชนต้องเผชิญกับการถูกคุมขังในศาลโดยไม่ได้รับการประกันจากการใช้เหตุผล และดุลยพินิจที่กว้างขวาง
นายชัยเกษม กล่าวว่า คณะกรรมการชุดนี้มีความเห็นว่า 8 ปีที่ผ่านมา ประชาชนมีความรู้สึกอย่างไรต่อการบังคับใช้กฎหมาย จึงมีความเห็นว่าต้องมีการฟื้นฟูกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อปกป้องพี่น้องประชาชนให้เกิดความเสมอภาคเท่าเทียม และเปลี่ยนโครงสร้างกฎหมายให้ความเหลื่อมล้ำจางไป โดยเฉพาะหลักนิติธรรม ( Rule of law ) หลักประชาธิปไตย และการจับกุมคุมขัง
คณะกรรมการมีความเห็นพ้องตรงกันว่า ประชาธิปไตยในไทยมีปัญหา เพราะมีรัฐธรรมนูญที่มาจากผลพวงของการยึดอำนาจที่ประชาชนไม่เห็นชอบ หรือรัฐธรรมนูญสืบทอดอำนาจ รัฐธรรมนูญมีความสำคัญมาก ถือเป็นพื้นฐานของปกครองของประเทศ หากมีรัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตย ไม่มีทางที่ประเทศไทยจะเป็นประชาธิปไตยได้
พรรคเพื่อไทยมีความพยายามมาเป็นเวลานานในการผลักดันให้มีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ จาก ส.ส.ร.ที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน เมื่อนำเสนอต่อสภาผู้แทนราษฎรเห็นชอบแล้ว แต่วุฒิสภาไม่เห็นด้วย จึงนำมาสู่ข้อยุติของคณะกรรมการชุดนี้ในวันนี้
ถ้าเราได้จัดตั้งรัฐบาล ไม่ต้องห่วง ทุกสิ่งที่เป็นเรื่องเร่งด่วน ทุกเรื่องที่เราออกมา ไม่ใช่เราคิดเอง เพราะเราได้รับการร้องเรียนจากประชาชน เรารวบรวมมาเป็นนโยบายเพื่อนำไปสู่การแก้ไขต่อไป
ขณะที่นายภูมิธรรม เวชยชัย รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย และกรรมการด้านประชาธิปไตย กระบวนการยุติธรรม และความเสมอภาคเท่าเทียม พรรคเพื่อไทย กล่าวว่า รัฐธรรมนูญถือเป็นการโครงสร้างพื้นฐานของการบังคับใช้กฎหมาย หากสามารถแก้ที่โครงสร้างรัฐธรรมนูญให้เป็นประชาธิปไตยได้ จะเป็นการสร้างพื้นฐานในการปรับในเรื่องอื่น ประมวลกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ ขัดต่อหลักการขั้นพื้นฐานจะถูกปรับเปลี่ยนให้เหมาะสม หรือยกเลิก ขึ้นอยู่กับสถานภาพของกฎหมายต่าง ๆ อีกครั้ง รัฐธรรมนูญเป็นหลักการที่คลุมทั้งหมด ส่วนในรายละเอียดจะมีการศึกษาต่อไป
