สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสตรัสต่อชาวคาทอลิกในประเทศจีน โดยพระองค์ได้วอนขอให้ชาวคอทอลิกจีนปฏิบัติตัวเป็น “คริสตชนที่ดีและเป็นพลเมืองที่ดี” นับเป็นความพยายามของสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ที่ทรงส่งสารไปยังรัฐบาลคอมมิวนิสต์จีน ในระหว่างการเสด็จเยือนมองโกเลีย ซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้านของจีน
ทั้งนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างสันตะสำนักวาติกัน และรัฐบาลคอมมิวนิสต์จีนในกรุงปักกิ่ง ซึ่งไม่มีความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเป็นทางการมานานกว่า 70 ปี เกิดความตึงเครียดในประเด็นการปกครองของสังฆมณฑลคาทอลิกในจีน แม้ว่าวาติกันกับจีนจะมีข้อตกลงกันในประเด็นดังกล่าวนี้เมื่อปี 2561 ก็ตาม
หลังจากการประกอบพิธีมิสซาในกรุงอูลานบาตอร์ เมืองหลวงของมองโกเลีย เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (3 ก.ย.) สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสได้ทรงหันเหความสนพระทัย ไปที่รัฐบาลคอมมิวนิสต์จีนซึ่งไม่เชื่อในพระเจ้าของศาสนาใด แต่กลับมีพลเมืองจีนบางคนที่บินเข้ามายังมองโกเลีย เพื่อเข้าเฝ้าสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสในครั้งนี้
ในการตรัสดังกล่าวหลังการทรงนำพิธีมิสซาในมองโกเลีย ยังมีพระสังฆราชสตีเฟน โจว และพระสังฆราชกิตติมศักดิ์ พระคาร์ดินัล จอห์น ตง ฮอน แห่งสังฆมณฑลฮ่องกง สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสตรัสว่า พระสังฆราชทั้งสองได้เข้าร่วมกับพระองค์ เพื่อส่ง “คำทักทายอันอบอุ่นไปถึงชาวจีนผู้สูงส่ง” โดยก่อนหน้านี้ พระสังฆราชโจว ได้เดินทางเยือนกรุงปักกิ่งเมื่อเดือน เม.ย.ที่ผ่านมา นับเป็นการเยือนครั้งแรกของพระสังฆราชฮ่องกงบนจีนแผ่นดินใหญ่ในรอบกว่า 30 ปี
“ข้าพเจ้าขออวยพรให้ประชาชนได้รับพรอันประเสริฐที่สุด” สมเด็จพระสันตะปาปาฟราสซิสตรัส “ถึงชาวคาทอลิกจีน ข้าพเจ้าขอให้ท่านเป็นคริสตชนที่ดี และเป็นพลเมืองที่ดี”
ในกลุ่มฝูงชนที่เข้าร่วมพิธีมิสซาที่นำโดยสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสครั้งนี้ ยังมีหญิงชาวจีนคนหนึ่ง ซึ่งเดินทางมาจากเมืองซีอานทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน ข้ามพรมแดนมายังประเทศมองโกเลีย โดยเธอกล่าวว่า การเดินทางจากจีนมายังมองโกเลีย “ค่อนข้างยากที่จะมา” ทั้งนี้ เธอกล่าวว่ามีผู้จัดงานแสวงบุญของกลุ่มของเธอ 2 คนถูกควบคุมตัวกลับไปยังประเทศจีน
“ฉันขอบอกคุณเลยว่า ฉันรู้สึกละอายใจมากที่ได้ถือธงชาติ (จีน)” เธอกล่าว “แต่ฉันต้องอดทนไว้ และบอกให้สมเด็จพระสันตะปาปารู้ว่ามันยากแค่ไหนสำหรับเรา”
ทั้งนี้ มีชาวคาทอลิกเพียงประมาณ 1,450 คนในมองโกเลีย และผู้เข้าร่วมการประกอบพิธีมิสซาที่นำโดยสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ล้วนเป็นชุมชนชาวคาทอลิกในมองโกเลียแทบจะทั้งหมด ทั้งนี้ สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทรงเป็นประมุขแห่งศาสนาจักรคาทอลิก ที่ทรงตัดสินพระทัยเดินทางเยือนประเทศต่างๆ หลายประเทศ ซึ่งถูกมองว่ามีชาวคาทอลิกเป็นศาสนิกชนคนกลุ่มน้อยของประเทศนั้นๆ
มีการประมาณการกันว่า มีชาวคาทอลิกประมาณ 10 ถึง 12 ล้านคนในประเทศจีน อย่างไรก็ดี รัฐบาลจีนยังคงเดินหน้าแต่งตั้งพระสังฆราชคาทอลิกต่อไปด้วยตัวเอง โดยไม่ได้รับการอนุมัติจากสันตะสำนักวาติกัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในนโยบาย “จีนาภิวัฒน์” หรือกระบวนการทำให้เป็นจีน ที่ได้รับการออกแบบมาเพื่อรับรองว่า ผู้ที่เชื่อฟังเฉพาะต่อพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่ปกครองอยู่เท่านั้น ที่จะได้รับการแต่งตั้งเป็นพระสังฆราชในจีน ทั้งนี้ ในเดือน เม.ย.ที่ผ่านมา รัฐบาลจีนได้แต่งตั้งพระสังฆราชคนใหม่แก่สังฆมณฑลเซี่ยงไฮ้ ซึ่งเป็นสังฆมณฑลที่ใหญ่ที่สุดจีน โดยไม่อาศัยการรับรองจากสันตะสำนักวาติกัน
หญิงชาวจีนอีกคนหนึ่ง ที่เข้าร่วมประกอบพิธีมิสซาในมองโกเลียกล่าวว่า เธอรู้สึก “โชคดีมาก” ที่ได้เข้าร่วมพิธีและเข้าเฝ้าสมเด็จพระสันตะปาปา “การมีศาสนาเป็นของตัวเองไม่ได้หมายความว่าเราจะต่อต้านประเทศของเรา” ผู้หญิงรายนี้จากมณฑลเหอเป่ย กล่าวกับสำนักข่าว AFP “เราอธิษฐานเพื่อประเทศของเราจริงๆ”
วลีที่สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทางใช้ในวันอาทิตย์ที่ผ่านมาว่า “คริสตชนที่ดีและพลเมืองที่ดี” เป็นวลีที่สันตะสำนักวาติกันใช้บ่อยครั้ง ในความพยายามเพื่อการโน้มน้าวรัฐบาลคอมมิวนิสต์แต่ละประเทศ เพื่อมอบเสรีภาพแก่ชาวคาทอลิกมากขึ้น เพื่อที่จะช่วยให้เกิดความก้าวหน้าทางสังคมและเศรษฐกิจของประเทศของพวกเขาได้
สันตะสำนักวาติกันยังเคยใช้วลีเดียวกันนี้ต่อเวียดนาม ซึ่งในเดือน ก.ค. รัฐบาลคอมมิวนิสต์เวียดนามได้ยกระดับความสัมพันธ์กับสันตะสำนักวาติกัน โดยอนุญาตให้วาติกันมีผู้แทนสมเด็จสันตะปาปาประจำอยู่ในกรุงฮานอย ทั้งนี้ สันตะสำนักวาติกันได้พยายามขอให้จีนอนุญาต ให้มีสำนักงานที่คล้ายกันกับเวียดนามในกรุงปักกิ่ง
พระสังฆราชโจว ซึ่งจะดำรงตำแหน่งพระคาร์ดินัล ที่ได้รับการแต่งตั้งโดยสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสในเดือนนี้ กล่าวกับผู้สื่อข่าว ในการเยือนมองโกเลียของสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสเมื่อวันเสาร์ (2 ก.ย.) ว่า เขาหวังว่าคริสตจักรในฮ่องกงจะเป็น “สะพาน” เชื่อมสันตะสำนักกับจีนแผ่นดินใหญ่
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทรงเรียกพระองค์เองว่าเป็น “ผู้แสวงบุญแห่งมิตรภาพ” พร้อมกันนี้ทรงยกย่องคุณธรรมของมองโกเลียในระหว่างการเสด็จเยือน แต่ทรงเตือนถึงอันตรายของการทุจริต และความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นความท้าทายสำคัญสองประการที่ประเทศมองโกเลียต้องเผชิญ
กรุงอูลานบาตอร์ประสบปัญหาคุณภาพอากาศเลวร้ายที่สุดในโลก และเรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับการยักยอกเงิน ซึ่งจุดชนวนให้เกิดการประท้วงครั้งใหญ่เมื่อปีที่แล้ว นอกจากนี้ พื้นที่กว้างใหญ่ของประเทศมองโกเลียยังเสี่ยงต่อการแปรสภาพเป็นทะเลทราย อันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การใช้พื้นที่กินหญ้าของสัวต์มากเกินไป และการขุดเหมือง
ทั้งนี้ สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสไดเสด็จออกจากมองโกเลียในวันจันทร์นี้ (4 ก.ย.)
ที่มา:
