รวมสถิติ ‘คดีทางการเมือง’ จากการรวบรวมของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ตั้งแต่ปี 2563-22567
สถิติ ‘คดีทางการเมือง’ จากการรวบรวมของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน นับตั้งแต่ปี 2563-22567 พบว่า เฉพาะคดี ‘มาตรา 112’ มีประชาชนถูกดำเนินคดีแล้วอย่างน้อย 272 คน ใน 303 คดี โดยในจำนวนนี้มีเด็กและเยาวชน อายุไม่เกิน 18 ปี ถูกดำเนินคดีจำนวน 20 ราย ในจำนวน 23 คดี
นอกจากนี้ ยังมีสถิติที่น่าสนใจ ดังนี้
- 58 คดี สิ้นสุดแล้ว
- 28 คน อยู่ในเรือนจำ (คิดเป็นประมาณ 11%) รวมทั้งคดีที่สิ้นสุดและอยู่ระหว่างสู้คดี
- 19 คดี ศาลพิพากษายกฟ้อง
- 34 คดี ศาลลงโทษจำคุกโดยไม่รอลงอาญา
- 9 คดี ศาลลงโทษจำคุก แต่รอลงอาญา
- 7 คดี ศาลยกฟ้องคดี 112 แต่ลงโทษจำคุกข้อหาอื่น
- 3 คดี ศาลยกฟ้องจำเลยบางคน แต่ลงโทษจำเลยบางคนในคดีเดียวกัน
ในจำนวน 303 คดี สามารถจำแนกประเภท ‘ผู้กล่าวโทษ’ ได้ดังนี้
- 156 คดี ประชาชนร้องทุกข์กล่าวโทษ
- 126 คดี เจ้าหน้าที่ตำรวจ
- 11 คดี กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม
- 9 คดี กรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี
- 1 คดี เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครอง
ส่วนพฤติการณ์ที่ถูกกล่าวหา (แยกเป็นคดี) จำแนกได้ดังนี้
- 166 คดี การแสดงความคิดเห็นบนโลกออนไลน์
- 71 คดี การแสดงออกอื่นๆ เช่น การติดป้าย, พิมพ์หนังสือ, แปะสติ๊กเกอร์
- 59 คดี ปราศรัยในการชุมนุม
- 7 คดี ไม่ทราบสาเหตุ
ภาพรวม ‘คดีการเมือง’
ในภาพรวมของ ‘คดีการเมือง’ ทั้งหมด ตั้งแต่เริ่มมีการชุมนุมของกลุ่มเยาวชนปลดแอกเมื่อวันที่ 18 ก.ค.2563 จนถึงวันที่ 30 เมษายน 2567 มีประชาชนถูกดำเนินคดีไปแล้ว (อย่างน้อย) 1,954 คน จากจำนวน 1,295 คดี โดยมี 561 คดีสิ้นสุดไปแล้ว และมี 734 คดีที่ยังดำเนินการอยู่ในชั้นต่างๆ
จำนวนคดีทั้งหมด 1,296 จำแนกประเภทได้ดังนี้
- คดี ม. 112 ผู้ถูกกล่าวหา 272 คน จาก 303 คดี
- คดี ม. 116 ผู้ถูกกล่าวหา 152 คน จาก 50 คดี
- คดี พ.ร.ก. ฉุกเฉินฯ ผู้ถูกกล่าวหา 1,466 คน จาก 669 คดี
- คดี พ.ร.บ. ชุมนุมฯ ผู้ถูกกล่าวหา 181 คน จาก 99 คดี
- คดี พ.ร.บ. คอมพิวเตอร์ ผู้ถูกกล่าวหา 201 คน จาก 224 คดี
- ข้อหาละเมิดอำนาจศาล 43 คน ใน 25 คดี
- ข้อหาดูหมิ่นศาล 34 คน ใน 10 คดี
ผู้ถูกจองจำ และประท้วงอดอาหาร
ปัจจุบัน มีผู้ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำจากคดีการเมืองอย่างน้อย 45 คน (ในจำนวนนี้เสียชีวิต 1 คน คือ บุ้ง-เนติพร) แบ่งออกเป็นคดี 112 จำนวน 28 คน และคดีการเมืองอื่นๆ 17 คน โดยมีสถิติที่น่าสนใจดังนี้
- คดีสิ้นสุดแล้ว 15 คน (อยู่ในเรือนจำ)
- ถูกขังระหว่างสู้คดี 28 คน
- ถูกขังแทนการพิพากษาของศาลเยาวชนฯ ที่บ้านเมตตา 2 คน
- อดอาหารประท้วง 4 คน (ในจำนวนนี้ เสียชีวิต 1 คน ระหว่างการจองจำ)
- ผู้ต้องขังระหว่างสู้คดีเกิน 1 ปี มี 3 คน
‘4 ผู้อดอาหารประท้วง’ ได้แก่
- 89 วัน ‘ตะวัน’ ทานตะวัน (คดี ม.116) เริ่มอดอาหารวันที่ 14 ก.พ.2567 ปัจจุบันถูกควบคุมตัวที่ รพ.ราชทัณฑ์
- 89 วัน แฟรงค์ ‘ณัฐนนท์’ (คดี ม.116) เ เริ่มอดอาหารวันที่ 14 ก.พ.2567 ปัจจุบันถูกควบคุมตัวที่ รพ.ราชทัณฑ์
- 58 วัน ‘บัสบาส’ มงคล (คดี ม.112) เริ่มอดอาหารวันที่ 27 ก.พ.2567 และยุติการอดอาหารวันที่ 24 เม.ย.2567
- ‘บุ้ง’ เนติพร (คดี ม.112) เริ่มอดอาหารประท้วง วันที่ 26 มกราคม 2567 และเสียชีวิตวันที่ 14 พฤษภาคม 2567 รวมระยะเลาการประท้วงทั้งสิ้น 108 วัน
