ศาลจีนดำเนินคดีกับประชาชนไปแล้วกว่า 8.3 ล้านคนในช่วง 5 ปีที่ผ่านมาจนถึงปี 2565 นับเป็นยอดการดำเนินคดีที่เพิ่มขึ้นกว่า 12% จากช่วงก่อนหน้า โดยยังมีจำนวนการประท้วงคัดค้านคำตัดสินของศาลที่เพิ่มขึ้นกว่าเกือบ 20%
ตัวเลขที่เปิดเผยโดยสำนักอัยการแห่งประชาชนสูงสุด (SPP) ของจีนในเดือน มี.ค. เผยให้เห็นว่าระบบยุติธรรมของจีน มีการดำเนินการคดีในลักษณะอย่างไรในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาต่อประชาชน ท่ามกลางสภาพแวดล้อมด้านความมั่นคงภายในประเทศที่ตึงเครียด
จางจุน ผู้อำนวยการ SPP ที่กำลังจะหมดวาระลงกล่าวว่า การฟ้องร้องคดีอาชญากรรมรุนแรงในจีนมีลดลง 31.7% ในขณะที่การดำเนินคดีอาชญากรรมทางอินเทอร์เน็ต เช่น การพนัน การฉ้อโกง และการเผยแพร่เนื้อหาลามกอนาจาร มีเพิ่มขึ้นกว่า 43.3% ทั้งนี้ จากรายงานของ SPP ก่อนหน้านี้ระบุว่า ในประเทศจีนมีการฟ้องร้องคดีความมั่นคงแห่งชาติไปแล้วกว่า 1,400 ครั้งระหว่างปี 2561-2565 แต่กลับไม่มีรายงานดังกล่าวในรายงานของทางการ
ภายใต้การนำของ สีจิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน ทางการจีนได้เพิ่มความสนใจไปที่การกล่าวโทษต่อประชาชน ในฐานการก่ออาชญากรรมต่อความมั่นคงของชาติและสาธารณะ รวมถึงการพุ่งเป้าไปที่ผู้เห็นต่าง ผู้ประท้วง และทนายความด้านสิทธิมนุษยชน
ทางการจีนได้มีการแก้ไขกฎหมายต่อต้านการจารกรรมฉบับใหม่ ซึ่งมีผลบังคับใช้ในเดือนนี้ โดยการขยายขอบเขตด้านกฎหมายในลักษณะนี้ ส่งผลให้มีผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายออกมาเตือนว่า บุคคลและองค์กรต่างชาติอาจมีความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้น ที่จะถูกดำเนินคดีในประเทศจีนได้
ทางการจีนเริ่มมุ่งเป้าการดำเนินคดีไปที่ภาคธุรกิจต่างชาติ ที่ดำเนินงานด้านการตรวจสอบสถานะและให้คำปรึกษา ด้วยการบุกจู่โจมและจับกุมสำนักงานของบริษัทต่างชาติ และในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีชาวต่างชาติหรือชาวจีนหลายสิบคนที่ทำงานให้กับองค์กรต่างประเทศ ซึ่งถูกควบคุมตัวด้วยเหตุผลด้านความมั่นคงของชาติ
การพิจารณาคดีด้านความมั่นคงแห่งชาติ มักเกี่ยวข้องกับข้อกล่าวหาจารกรรมหรือการโค่นล้มรัฐ โดยส่วนใหญ่จะเป็นการพิจารณาคดีในทางลับ และแทบไม่มีความโปร่งใสเกี่ยวกับด้านการนำเสนอหลักฐาน คำตัดสิน และการวางโทษ อย่างไรก็ดี ข้อมูลที่ถูกเปิดเผยในครั้งนี้ไม่ได้ระบุเจาะจงไปที่เนื้อหาของคดี แต่นำเสนอเพียงแค่จำนวนตัวเลขของการฟ้องร้องที่เกิดขึ้น
ในระบบการตัดสินคดีของจีนมีอัตราการตัดสินลงโทษสำหรับการพิจารณาคดีอาญาเกือบ 100% ทำให้ระบบการให้อภัยโทษเป็นแรงจูงใจสำหรับจำเลยในการสารภาพผิด และยังมีส่วนทำให้จำนวนการคุมขังก่อนการพิจารณาคดีมีลดลงอย่างมาก โดยระหว่างปี 2561-2565 จีนมีอัตราการควบคุมตัวก่อนการพิจารณาคดีลดลงจาก 54.9% เป็น 26.7% ซึ่งเป็นตัวเลขที่ต่ำเป็นประวัติการณ์
SPP กล่าวว่าบทบาทของ SPP รวมถึงการรับประกันว่าการสอบสวนและการดำเนินคดี จะดำเนินไปอย่างถูกต้องตามกฎหมายและเป็นธรรม ทั้งนี้ ทางอัยการได้ปฏิเสธการออกหมายจับจำนวน 818,000 ครั้ง ที่เสนอโดยหน่วยงานความมั่นคงสาธารณะ ซึ่งคิดเป็นตัวเลขซึ่งเพิ่มขึ้นกว่า 30% อย่างไรก็ดี ข้อมูลยังแสดงให้เห็นถึงการเพิ่มขึ้นอย่างมาก ของจำนวนการอุทธรณ์ต่อคำตัดสินทางอาญา ซึ่งเป็นการยื่นอุทธรณ์โดยอัยการต่อคำตัดสินหรือการวางโทษเท่านั้น
SPP รายงานว่า ผู้ถูกดำเนินคดีในจีนมีการประท้วงคัดค้านคำตัดสินจำนวน 41,000 ครั้งต่อคำพิพากษาทางอาญา ที่เชื่อว่าการพิจารณาคดีมีความผิดพลาด นับเป็นตัวเลขที่เพิ่มขึ้นกว่า 18.9% จากรอบระยะเวลารายงานก่อนหน้า
SPP ยังเปิดเผยอีกว่า มีเจ้าหน้าที่ 78,000 คน ซึ่งรวมถึงตัวเลขที่มากกว่า 100 คน ซึ่งเป็นผู้ถูกดำเนินคดีอยู่ในระดับผู้นำหรือสูงกว่าระดับรัฐมนตรี ถูกดำเนินคดีในข้อหาทุจริตและติดสินบนในระยะเวลา 5 ปี นับตั้งแต่การขึ้นสู่อำนาจของสี ที่ได้มีการดำเนินการปราบปรามการคอร์รัปชันอย่างกวาดล้างต่อชนชั้นนำทางการเมืองของจีน ในขณะที่หลายฝ่ายมองว่า การกวาดล้างการคอร์รัปชันของสี เป็นหนึ่งในความพยายามเพื่อการปราบศัตรูในทางการเมืองของสีเอง
ที่มา:
